بعد از پی سازی و ایزولاسیون در ساختمان های آجری معمولا روی پی را طبق نقشه یک رگ آجر نی چینند و باصطلاح ساختمان را یک رگی می نمایند. در موقع یک رگی کردن ساختمان باید دقت کافی بعمل آید که اندازه ها کاملاً مطابق نقشه باشد. بعد از یک رگی ساحتمان مجددا ابعاد اطاق ها و راهروها و سرویس ها را کنترل نموده و مخصوصاً از گونیا بودن تمام قسمت ها بوسیله چپ و راست گرفتن مطمئن می شویم. در این مرحله عرض دیوارها باید مطابق نقشه باشد. سپس اقدام به دیوارچینی می نمایند.
لایه های مختلف دیوارچینی
دیوار
برای جداسازی قسمت های مختلف ساختمان بکار می رود. به این نوع دیوارها پارتیشن یا جداکننده می گویند. تیغه دیواری است به پهنای ۵ یا ۱۰ یا ۲۰ سانتیمتر. تیغه های بلند و طویل را نمی توان به پهنای ۵ یا ۱۰ سانتیمتر ساخت زیرا تیغه های ۵ یا ۱۰ سانتیمتری با ابعاد زیاد ایستا نخواهد بود. ملات تیغه های ۵ سانتیمتری معمولا گچ و خاک است.
عرض دیوار
عرض دیوار معمولا بستگی به ارتفاع آن و باری که روی آن قرار می گیرد، دارد و معمولا دیوارهای ساختمان های دو تا سه طبقه را ۳۵ سانتی متری و و سه تا چهار طبقه را ۴۵ سانتی متری می سازند و می توان در یک ساختمان چهار طبقه عرض دیوار را در طبقه اول ۴۵ سانتی متر و در سه طبقه بعد ۳۵ سانتی متر ساخت. برای ساختمان های یک طبقه اگر از ملات ماسیه سیمان و یا سیمان آهک استفاده نمایند می توان دیوارهای حمال را ۲۲ سانتیمتری هم بچینند.
ملات
ملات ماده چسبنده ای است که بین دو قشر از مصالح ساختمانی قرار گرفته و آن دو قشر را به خود می چسباند. ملات یکی از مهمترین مصال مصرفی در ساختمان است که در همه جای ساختمان به شکل های مختلف مصرف می شود.
انواع ملات
ملات هایی که بیشتر در ایران مصرف دارند عبارتند از:
لایه های مختلف دیوار اطاق ها
دیوارسازی
در مورد دیوارسازی و ابعاد آن در قسمتهای قبل توضیح داده شده است.
شمشه گیری
پس از دیوارچینی با توجه باینکه دیوارهای داخلی را بصورت گری (آجرچینی با آجر فشاری معمولی بدون شمشه ملات) میچینند و دقت این نوع دیوار چینی از لحاظ شاقول بودن و تراز بودن زیاد نییست. بوسیله شمشه گیری دیوار را در یک سطح قرار می دهند.
کچ و خاک
خاک رس را الک کرده و یا گچ مخلوط مینمایند. هرقدر گچ زودگیرتر باشد به خاک بیشتری نیاز دارد و معمولا نسبت تقریبی این مخلوط پنجاه درصد می باشد.
پس از مخلوط نمودن کچ و خاک، در ظرفهای کوچکی که به آن استانبولی میگویند قدری آب ریخته و آنگاه این مخلوط را روی آب میپاشند تا بدینوسیله کلیه دانه های گچ در تماس با آب باشد. آنگاه آنرا مخلوط کرده تا بصورت خمیری یکنواخت درآید. علت مصرف خاک در گچ خاک تینست که هم ملات ارزانتر تمام میشود و هم ملات دیرگیرتری بدست میدهد و پلاستیک تر از ملات گچ می باشد.
سفیدکاری
بعد از اتمام کاه گل و یا گچ خاک و خشک شدن آن اقدام به سفیدکاری میکنند. به علت زودگیر بودن ملات گچ آنرا مانند گچ و خاک به مقدار کم در استانبولی میسازند. در موقع ساختن ملات گچ باید پودر گچ را تیو آبی که در استانبولی میریزند بپاشند تا تمام ذرات کچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود. آنگاه با ماله روی کاه گل و یا گچ خاک میمالند بطوریکه سطح کاملا صاف و یکنواختی ایجاد شود.
کُشته کشی
بعلت زودگیر بودن گچ نمیتوان سطح آنرا کاملا پرداختی و صاف نمود. بدین علت بعد از سفیدکاری و قبل از آنکه ملات گچ خشک شود روی آنرا یک ورقه کشته به ضخامت چند دهم میلیمتر میکشند و با ماله خوب پرداخت میکنند تا سطحی کاملا صاف و آماده نقاشی بدست آید.
کشته کلات گچی است که دیگر سخت نمیشود و آنرا بدین طریق تهیه مینمایند که ابتدا پودر گچ را از الک بسیار ریزی گذرانیده و آنگاه آن را مانند تهیه ملات کچ معمولی توی آب میپاشند و بوسیله هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن میشوند و عمل زدن را تا ۱۰ الی ۱۵ دقیقه ادامه داده تا گچ حداکثر ازدیاد حجم خود را بدست آورد.
سنگ قرنیز
با توجه به اینکه کچ در مقابل رطوبت مقاوم نبوده و بسرعت فاسد میشود. برای جلوگیری از رسیدن رطوبت به دیوار کچ کاری شده در موقع شستن کف، دور اطاقها را به ارتفاع ۱۰ سانتیمتر یک رگ سنگ پلاک کار میگذارند که بآن اصطلاحاً قرنیز میگویند. برای قرنیز میتوان از سنگهای مختلفی مانند سنگ تراورتن، باغ ابریشم و یا سنگ مرمر و غیره استفاده نمود. کلفتی سنگ قرنیز معمولاً یک سانتیمتر است. سنگ قرنیز را با سیمان کار میگذارند.
کف سازی
کف سازی در آن قسمت از ساختمان اجراء میشود که سطح مفید اطاقها – سالنها – سوریسها – انبارها و غیره را تشکیل میدهد با توجه به محل استفاده، کف سازی انواع مختلف دارد. لایه های کف سازی در طبقه همکف و طبقات بالا بشرح زیر است:
الف: لایه های مختلف کف سازی از پائین به بالا در طبقه هم کف؛
۱- زمین کوبیده
۲- بلوکاژ
۳- بتن مگر
۴- ملات
۵- موزائیک و یا سنگ و یا سرامیک
۶- کف پوش در صورت وم
ب: لایه های مختلف کف سازی از پائین به بالا در طبقات بالا
منبع:
بعد از بتن ریزی و پخش کردن بتن، سطح کار توسط شمشه موتوری یا شمشه برقی تسطیح می گردد. شمشه موتوری دارای یک موتور می باشد و معمولاً موتور هوندا بر روی آن بسته می شود. کار کردن با شمشه موتوری یا شمشه برقی بسیار آسان می باشد و همانطور که گفته شد کیفیت کار با شمشه موتوری به مراتب بالاتر از ماله می باشد و همچنین سطح بیشتری را می توان در طول روز صیقل کرد. بعد از صاف کردن و اصطلاحاً شمشه کردن میتوان جهت لیسه کشی از ماله موتوری یا ماله پروانه استفاده کرد.
شمشه کردن: شمشه کاری یا تراز کردن را عمل حذف بتن اضافی از سطح بتن و تراز کردن بتن ریخته شده در ارتفاع موردنظر را گویند. نکته آنکه عمل شمشه کردن باید بلافاصله پس از بتن ریزی و تراکم بتن انجام گیرد. شمشه ها در جنس های مختلف اعم از چوب، آلومینیم و آلیاژ منیزیم ساخته می شوند. در عمل شمشه کاری، حرکت شمشه به صورت اره ای بوده و در هر حرکت مسافت کوتاهی رو به جلو منتقل می شود. عمل شمشه کردن به این صورت است که بتن های اضافی که بالاتر از سطح تراز می باشند در جلو شمشه جمع گردیده و قسمتی از بتن که پایین تر از سطح تراز می باشد توسط بتن جمع آوری شده در جلو دستگاه پر می شود و به این صورت سطح بتن تراز می گردد.
این نوع از شمشه ها دارای دسته بود و با حرکت اپراتور رو به جلو عمل شمشه کردن (تراز کردن) سطح بتن انجام می گیرد. شمشه های دستی در دو نوع چوبی و فی ساخته می شوند که شمشه های فی از کیفیت بالاتری برخوردارند.
شمشه موتوری قابل تنظیم، سبک و دارای دقت بسیار بالایی می باشد. مکانیزم عملکرد شمشه های موتوری مانند دستی می باشد با این تفاوت که دارای موتور ویبراتوری بوده که عمل تراز کردن و صیقلی کردن بتن را با سرعت، دقت و کیفیت بیشتری انجام می دهد. این شمشه ها معمولا در مناطق وسیع تر و جهت دست یابی به کیفیت بالا به کار می روند.
اجزاء شمشه موتوری یا برقی
شمشه های موتوری از 3 قسمت اصلی بدنه، موتور و تیغه تشکیل شده اند.
بدنه شمشه
انواع بدنه و تیغه های به کار رفته در دستگاه های شمشه به شرح ذیل است:
موتور شمشه
شمشه ها با توجه به قدرت بدنه و میزان قدرت مورد انتظار از دستگاه، قابلیت سوار شدن موتورهای مختلف را دارند. انواع موتورهای به کار رفته در دستگاه های شمشه به شرح ذیل می باشد:
تیغه شمشه
تیغه های مورد استفاده در دستگاه ها از جنس آلومینیم تقویت شده و اکسترود شده داخلی ساخته شده و در طول های 1.5 تا 6 متر قابل بسته شدن روی دستگاه می باشند.
شمشه بنایی، شمشه ترایز یا تراز کردن، شمشه ملات، شمشه گیری دیوار، صاف کردن سطح بتن، مسطح کردن بتن، پرداخت سطح بتن، متراکم کردن بتن، فشرده کردن بتن، پخش بتن، صیقلی کردن بتن